Monopoly spelen met Google: als een rat in de val

In
2005 richte de Amerikaanse ondernemer Dan Savage de website
Sourcetool.com op. Dat is een enorme database waarin links naar meer
dan 750.000 bedrijven zijn verzameld; de meesten actief in de verkoop
en verhuur van materiaal voor de industrie en de bouw. Savage’s businessmodel was gebaseerd op Google.

Om inkomsten te
genereren plaatste hij Google Adsense; trafiek naar zijn gratis website
kwam grotendeels via Google AdWords. Google rekende Sourcetools.com
zo’n 10 dollarcent aan per klik.Tegen mei 2006 – zijn bedrijf was toen
amper 6 maanden oud- verdiende Savage maandelijks zo’n 650.000 dollar
aan Google AdSense; zijn totale uitgaven aan Google AdWords kwamen uit
rond de 500.000 dollar. Het verschil waren zijn bruto-inkomsten.

Maar in de zomer van 2006 gebeurde er iets vreemds. Zonder
waarschuwing verhoogde Google de prijs per klik tot 1 dollar, in
sommige gevallen zelfs tot 5 of 10 dollar. Savage ontdekte dit pas
nadat zijn traffiek was gekelderd en hij naar een plausibele reden
zocht. Omdat Savage een kliklimiet van 10 dollarcent had opgegeven, was
Sourcetool ook plots van de Google hompage verdwenen. Het raadsel van
de verdwenen traffiek leek dus opgelost.

Toen Savage Google om opheldering vroeg, kreeg hij opmerkingen over
de ‘te lage kwaliteit van zijn landingspagina’ en over ‘nieuwe
algoritmes en standaarden’ die Google had opgelegd en waar
Sourcetool.com niet meer aan voldeed. Hoewel Google nooit de ware reden
onthulde, werden een aantal suggesties gemaakt, waarna Savage
honderdduizenden dollars investeerde in de update van zijn site. Maar
er gebeurde niets. De traffiek bleeg laag, de veranderingen brachten
geen zoden aan de dijk.  Nadat Google-executive Nathan Anderson nog een
aantal drogredenen vermelde waarom de traffiek niet meer steeg, kreeg
Savage van diezelfde persoon uiteindelijk een mail toegestuurd met de
vraag ‘het Google-team met rust te laten.’

Toen ging bij Savage een belletje rinkelen. Google houdt niet van
sites zoals Sourcetool.com omdat het evenzeer om een zoekmachine gaat;
verder is Sourcetool.com een rechtstreekse concurrent van Business.com
en dat is één van Google‘s ‘content network partners’. Die partners
krijgen bijkomende inkomsten omdat Google zowel AdSense als AdWords
naar hen richt. Savage kwam dus tot de conclusie dat Google beslist
welke businessmodellen het aanvaardt en welke niet. Hij kan Google
uiteraard niet voor de rechter dagen, maar zette zijn bevindingen op
papier en maakte die over aan de Amerikaanse departement van Justitie.
Hij hoopt met zijn aktie de tegenstand tegen de Google-Yahoo alliantie
te versterken, want als deze -in juni aangekondigde- alliantie genade
vindt bij de mededingingsautoriteiten dan zou Google-Yahoo niet minder
dan 90% van de internetadvertentiemarkt in handen krijgen.

De zaak werd aan het licht gebracht door Joe Nocera, de bekende
business columnist van The New York Times, en doet denken aan de
talrijke rechtszaken die verschillende belangengroepen het afgelopen
decennia tegen Microsoft hebben aangespannen. Nocera luisterde naar
Googlemensen die hem het principe van de algoritmes uitlegden en
concludeert dat Google – net als Microsoft- zijn bijna-monopolie op een
voorbeeldige wijze heeft uitgebouwd: als een steeds efficiënter
wordende muizenval.

Google komt met een sterk onderbouwde strategie, gebaseerd op de
onafgebroken verbetering van de ‘user experience’. Het beloont websites
die de richtlijnen navolgen en bestraft de zogenaamde ‘rotte appelen’.
Hoge minimumbiedingen op AdWords moeten voorkomen dat mensen traffiek
genereren op basis van het advertentieprogramma om daarna geld te
verdienen aan AdSensekliks op dezelfde website.

‘Dat is acceptabel‘, aldus Nocera. ‘Maar mensen als
Savage – die allesbehalve een dubieuze dienst aanbiedt en zelfs een
uitstekende website onderhoudt- worden nu ‘de hond in het kegelspel’ en
Google weigert hen zelfs een degelijk antwoord op hun vragen.‘

De vraag die dan rijst is of Google zijn klanten op eenzelfde wijze zou kunnen behandelen indien er wel concurrentie zou zijn.

Nocera vroeg Google’s product manager Nick Fox waarom Business.com
wel en Sourcetool.com niet in Google’s algoritmeplaatje paste. Hij
kreeg geen antwoord.

Nocera kon ook de hand leggen op een email van een Google account
executive. Daarin komt een soortgelijke zaak als die tussen
Sourcetool.com en Google aan bod. De account executive meldt dat ze de
site in kwestie heeft bekeken en er een ‘schat aan waardevolle informatie’ heeft gevonden. De site werd daarna wel in Google opgenomen omdat haar team het algoritme had afgewezen.

Nocera’s besluit is niet mals: ‘Het probleem met monopolisten is
dat ze het niet kunnen laten om als monopolisten te handelen. Zij hebben
altijd gelijk, de anderen ongelijk. Ze minachten hun eigen klanten
omdat ze weten dat die nergens anders terecht kunnen. Ze vertellen
klein grut als Savage om hen niet langer lastig te vallen. Dat is de
manier waarop Microsoft zich 10 jaar geleden gedroeg en het is elke dag
een beetje meer hoe Google zich gedraagt. Misschien bewijst de zaak
Savage dat Google zijn monopoliepositie misbruikt, misschien ook niet.
Maar Savage’s verhaal bracht me aan het twijfelen en Google vertelde me
niets dat die twijfel kon wegnemen. Wanneer de concurrentie-autoriteit
straks een oordeel over de Google-Yahoo deal moet vellen, hoop ik dat
deze zaak hen ook doet twijfelen. Anders gaan we opnieuw voor een
déja-vu.’

[Bron: New York Times]