Algemeen20.10.2008

Korancitaten model voor Afghaanse reality-show


Korancitaten model voor Afghaanse reality-show

Sony
Pictures Entertainment heeft met het Afghaanse productiebedrijf Shams
Productions een licentiecontract ondertekend voor de lancering van een
lokale versie van het televisieprogramma ‘Who Wants to Be a
Millionaire’. Eerder al ging in Afghanistan een lokale versie van
‘American Idol’ van start. Dat programma riep bijzonder veel
controverses op, wat de producers verplichtte om heel wat toegevingen
te doen aan de islamitische principes. De winnaar de Afghaanse
Millionaire krijgt een soms van 21.000 dollar. Dat is volgens de
organisatoren in Afghanistan levensveranderend.

De
Afghanistaanse clerus was razend over ‘Afghan Star’, de lokale versie
van ‘American Idol’. “De finale van het derde seizoen lokte 11 miljoen
kijkers,” voert The Times aan. “Dat is de helft van de totale
bevolking. Maar de Afghaanse overheid is minder enthousiast.
Televisiemakers worden met steeds meer restricties geconfronteerd, met
onder meer een verbod op dansen, modeshows en Indiase soap opera’s.
Volgens Jahid Mohseni, de topman van het Afghaanse productiehuis Moby
Media, gaat het in Afghanistan met de mediavrijheid duidelijk
achteruit.”

Jahid Mohseni stelt dat de Afghaanse televisie nu
betere programma’s kan maken, maar geconfronteerd wordt met steeds meer
overheidsinmenging. “Programma’s van drie jaar geleden zouden we nu
niet meer kunnen vertonen,” benadrukt hij. “Nochtans biedt televisie in
Afghanistan grote mogelijkheden. De Afghaanse bevolking is bijzonder
jong. De helft van de Afghanen is jonger dan veertien jaar en er zijn
geen alternatieve ontspanningsmogelijkheden. Door het gebrek aan
veiligheid durft niemand naar buiten en hele families en dorpen kijken
samen naar één televisietoestel.”

Het omver geworpen
Taliban-regime verbood in 2001 televisie en muziek. Hoewel slechts 15
procent van de Afghaanse populatie over elektriciteitsvoorziening
beschikt, heeft Afghanisten nu dertien private kanalen. Het meest
populaire kanaal in Tolo van de gebroeders Mosheni, vier Afghanen die
in Australië opgroeiden. Ze begonnen met het eerste private
radiostation van Afghanistan, waarop ze onder meer een wekelijkse top
veertig uitzonden. Dat was een hele sensatie in Afghanistan. De
overstap naar televisie was een natuurlijke weg. Moby Media heeft nu
twee televisiekanalen.

‘Afghan Star’ werd onder druk van de
islamitische clerus, die het programma dreigde te verbieden, omgevormd
tot ‘Koran-Star’, waarbij de deelnemers lange passages uit de Koran
moeten citeren. “Het lijkt weinig opwindende televisie, maar het
programma had wel een marktaandeel van 80 procent,” aldus The Times. In
april verbood het Afghaanse cultuurministerie vijf Indiase soap opera’s
omdat ze immoreel zouden zijn. Die immoraliteit is volgens
cultuurminister Abdul Karim Khurram ook de reden van de hernieuwde
opkomst van de Taliban.

Minister Khurram wees daarbij naar
Sitara, één van de deelnemers aan ‘Afghan Star’. Toen zij weggestemd
werd, ontdeed ze zich voor haar laatste lied van haar hoofddoek en
begon te dansen. “Dat is alsof een Duitser zou zeggen dat het Nazisme
goed is,” aldus Khurram. Daarop verbood het Afghaanse parlement het
dansen op televisie. Sitara kreeg doodsbedreigingen en moest
onderduiken. Een andere kandidate kreeg gewapende bescherming omdat de
conservatieve bevolking uit het zuiden van Afghanistan optredens op
televisie veracht. Khurram noemt ‘Koran Star’ een modelprogramma.

[Managing 21]