TV is relevanter dan ooit

Vandaag, 21 november, vieren we World Television Day. Een dag waarop we wereldwijd stilstaan bij dat prachtige medium waar we zo aan gehecht zijn geraakt. Een medium dat zelfs in dit digitale tijdperk niet van plan lijkt om snel te verdwijnen. De ironie is namelijk dat je televisie eigenlijk het meest sociale van alle media zou kunnen noemen…

De Britten hadden er al ruim vijftien jaar eerder mee kennis gemaakt, maar in de Lage Landen was er begin jaren vijftig heel wat minder animo om met televisie-uitzendingen van start te gaan. We zaten natuurlijk midden in de wederopbouw van WOII – was dat nu het moment om iedereen naar de winkel te sturen voor zo’n duur toestel? De instanties zagen het als een bedreiging voor de radio en men vreesde bovendien voor massale oppervlakkigheid. Maar onder druk van de voortschrijdende tijd én Philips, die het medium in Eindhoven al sinds 1948 op kleine schaal aan het uitproberen was met Philips Experimentele Televisie, werden begin jaren ‘50 in Nederland toch de eerste zendmasten gebouwd. En in oktober 1953 kon ook Vlaanderen genieten van de allereerste reguliere televisie-uitzending, verzorgd door wat toen nog de NIR heette: het Nationaal Instituut voor de… Radio-omroep.

Knus bij elkaar in één huiskamer

Nu zijn we ruim zestig jaar verder, en in de loop der jaren zagen we zenders, presentatoren, formats, enzovoort opduiken… en velen ook weer gaan. Nu heeft vrijwel iedereen minstens één tv-toestel in huis en zijn de zenders niet te tellen, maar in de begindagen was dat anders. Toen was iedere uitzending een nationale belevenis en kroop de hele straat knus bij elkaar in die ene huiskamer waar zo’n magisch apparaat stond opgesteld. Mensen bleven massaal thuis voor legendarische programma’s zoals de shows van de al even legendarische Tony Corsari, bijvoorbeeld. Tegenwoordig hebben veel gezinnen meerdere televisies in huis en kun je ook op andere apparaten kijken, maar toch kijken we nog altijd graag samen. Tijdens sportevenementen, zoals de wedstrijden van de Rode Duivels, bijvoorbeeld, of tijdens de uitzendingen rond het Eurovisie Songfestival. (Na)bespreken van programma’s doen we op social media of ’s ochtends bij het koffieapparaat.

De manier waarop we tv kijken is wel grondig veranderd, want ook de technologie is – gelukkig maar – meegegaan met zijn tijd. Philips was begin jaren vijftig de eerste leverancier van televisies in Nederland en vervulde ook in België een pioniersrol. Eindjaren zestig in Nederland, en iets later ook in Vlaanderen, zagen we het allemaal niet meer zo zwart-wit en kwamen de kleuren, wat voor iedereen die nog een zwart-wittelevisie had wéér een reden was om, net als in de jaren vijftig, elkaar op te zoeken voor een gezellig tv-avondje. Zo’n vijfentwintig jaar later deed breedbeeld zijn intrede, zodat de huiskamer al een beetje meer op een bioscoopzaal begon te lijken. In de opeenvolgende jaren struikelden fabrikanten over elkaar heen om nieuwe technologieën aan te kondigen. Beeldbuis werd lcd, werd plasma, werd led, en werd oled. Antennes maakten plaats voor de kabel, we kregen Ambilight en high definition en ultra high definition, dik werd plat en daarna gebogen. Een grote tv werd steeds gewoner, daar kijkt nu niemand meer van op. En er kwam internet.

On demand bingewatchen

Ja, internet. Aanvankelijk – al in 1996, overigens – met CD-Online van alweer Philips, later via Smart TV en Chromecast en dergelijke. De computer kwam naar de tv, maar de tv ging ook naar de computer. En naar de telefoon en de tablet, natuurlijk. We konden al een hele tijd programma’s opnemen, maar dat kon dan maar met één programma tegelijk. Nu hebben we de cloud en kunnen we álles opnemen. Maar waarom zouden we alles opnemen? Er kan steeds meer on demand, we kunnen vanalles downloaden, we kunnen terugkijken, we hebben YouTube en Netflix.

Met al deze technologieën is de manier waarop we tv-kijken danig veranderd. We gebruiken televisies om online games te spelen, vlogs van bekende YouTubers te bekijken of om onze favoriete series te bingewatchen, alleen of met familie of vrienden. Door de grote tv-schermen met hoogstaande kwaliteit en het bijbehorende goede geluid lijkt het alsof je je het beeld wordt ingezogen en alsof de acteurs naast je op de bank zitten. TV-kijken is een hele beleving geworden. We creëren onze eigen filmzaal, kijkend naar wat we willen, waar we willen en wanneer we willen.

De functie van de televisie is dan wel aan het veranderen maar de televisie is nog lang niet dood en gaat ook nog niet met pensioen. De televisie is veelzijdiger, levendiger dan ooit. En samen tv-kijken, ook dat zijn we nog lang niet beu.